Vào dịp cuối năm, chúng ta thường công ty cất mộ tuyển mộ phần, tu sửa lại tuyển mộ cũ, quy tập mồ mả đặt dải dác những nơi về 1 tha ma gia đình dòng tộc hoặc 1 nơi mới.
Phong tục cất mộ khởi nguồn từ thời Bắc thuộc khi quan lại và thương nhân Trung Quốc chết tại Nam mà gia đình có nhu cầu đưa xương cốt về chính quốc. Về sau thành lệ và thành phong tục. Ngoài ra, cũng do nhân tố địa lý Đồng bằng Bắc Bộ phần rộng rãi là đất pha cát phù xa, lúc chôn người chết xuống phần nhiều là tiêu hết giết (thậm chí có chỗ đất còn hao cả xương nếu như không sang cát thì chỉ còn đất) mà cát phù xa thì bẩn nên phải tắm rửa thay áo. khi mà đấy gỗ săng chôn trên đất tại Đồng Bằng Bắc Bộ nhanh hỏng và hay xập ván thiên bởi mùa lũ thì đầy nước, mà mùa cạn thì khô, mối lại hay tụ lại trên chỗ đất cao (mồ mả hay cao hơn ruộng) nên hay xông vào hòm.

https://langmodadep35.com/boc-mo-nen-kieng-gi/
Thầy Thích Trí Thịnh – Trụ trì chùa Kim Sơn Lạc Hồng (ở Công viên nghĩa trang Lạc Hồng Viên, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Hoà Bình) cho biết: Cải táng mộ phần là thể hiện sự hiếu thảo của gia đạo, mong muốn đem lại những gì tốt đẹp nhất cho người quá cố. công việc này phải được thực hành trước khi ánh mặt trời mọc, thường kéo dài từ đêm cho đến khoảng 5 – 6h sáng vì người xưa quan điểm, khi mặt trời chiếu vào, phần cốt sẽ bị sạm và đen; tức thị ánh dương chiếu vào phần cốt sẽ không được tốt”
Bên cạnh đó, đối với những phần chiêu tập hoả an táng, được đậy trong hũ kín nên hoạt động đi lại có thể diễn ra trong ban ngày.
Đối với người Việt, điều quan yếu nhất trong việc cất mộ, cải mả là phải xem tuổi của người đứng ra làm (trưởng họ, con trưởng) trong năm có ý định bốc mộ có thích hợp để thực hiện. thời kì rẻ nhất trong năm để tiến hành cải táng là từ cuối Thu đến trước ngày Đông Chí của năm.
thời điểm không nên tiến hành cất mộ
Trước khi tiến hành sang cát, gia đình phải rà soát chiêu tập phần, xem đã đủ thời kì bốc mộ chưa, chiêu tập đó có kết hay phạm trùng không? chiêu tập kết là những ngôi mộ sau 1 thời kì hoặc vừa chôn, đất đùn lên càng ngày càng lớn dị thường. Đây có thể là do tính chất vật lý của đất. Có nhiều cách thức để rà soát chiêu tập kết như bằng các bí quyết cảm xạ, ngoại cảm, cảm nhận trường khí…
lúc gặp trường hợp chiêu mộ kết thì phải chăng nhất là để nguyên không được chuyển dịch vì sẽ gây ra vô vàn rối rắm trong cuộc sống của cả dòng tộc. Sẽ chuyển cát thành hung, biến vượng thành lụi, từ lụi bại kinh tế tới sức khoẻ, mọi điều trong cuộc sống.
1 dòng khác người ta thường hay nhầm với tuyển mộ kết là chiêu mộ bị phạm trùng. Có rộng rãi dòng trùng nhưng biểu thị rõ nhất tại mộ là xác chôn qua phổ quát năm không tan. Có những khu vực có hàng loại chiêu tập chôn đến hàng chục năm xác cũng còn rất nhiều vẹn nguyên.