Nacuminlà tinh bột nghệ một loại thực phẩm vào món ăn , thực phẩm chức năng uống trực tiếp, loại thuốc rất phổ biến ở Việt Nam , từ cùng đồng bằng tới miền núi. Nhất là ở một số vùng miền núi như Hà Giang và Lai Châu , nghệ là những cây “dại” mọc chiếm chỗ của ngô , sắn trên nương rẫy , nhưng đồng bào dân tộc không Ruồng bỏ nó vì chính cây , lá và cả “củ” nghệ nữa , khi thối rữa lại chính là nguồn phân bón nương rất tốt.
Nghệ có hai loại “củ” , củ chính là thân rễ của nó , “củ cái” sẽ phát triển lên thành cây và hoa màu vàng , có thể tồn tại từ 2 đến 3 năm tuổi đời cây và hoa rồi tàn. “Củ con” là những nhánh mọc ra hàng năm rất dễ thối hỏng khi bị ẩm ướt.
Nghệ được thu hoạch vào mùa đông khi lá bắt đầu tàn , còn nếu trồng ở vườn nhà hay chậu cảnh , khi cần bạn cứ bới đất lấy một vài nhánh cũng không sao.
Nghệ có tên khoa học là Cureuma longa.L thuộc họ Gừng ( Zingiferaceae ). Đông Nườm nượp Y dùng nghệ với tên khương hoàng ( thân rễ ) và uất kim ( củ nghệ ). Từ xa xưa nghệ đã được sử dụng là một loại dược liệu quý để chữa bệnh.
Người xưa nghiền nghệ ra thành bột nghệ vàng để hạt dùng lấy dầu
Theo y học cổ truyền , khương hoàng ( thân rễ nghệ ) có vị cay đắng , mùi thơm , hắc , tính ấm có tác dụng khơi thông kinh mạch , giúp thông mũi , liền da… Nghệ và bột nghệ còn là thực phẩm giúp trị mụn nám. Bột nghệ sắc cùng với các loại dược liệu khác có tác dụng: chữa hành huyết , dùng chữa kinh nguyệt không đều , bế kinh , đau bụng kinh , đầy bụng , tức ngực , khó thở , đau vùng hạ sườn phải , … sản phụ đẻ máu hôi không ra hết , huyết ứ gây đau bụng.
Ngoài ra , bột nghệ có thể bôi ngoài cơ thể như: Giã đắp vào những vết thương bầm dập , ung nhọt , … đỡ đau hoặc đã lở loét không lành.
Đặc biệt nghệ có tác dụng chữa viêm loét dạ dày rất tốt lại vừa có thể làm đẹp da cho chị em nữ giới , có thể làm theo cách sau:
Nghệ tươi 20-30g ( củ cái càng tốt ) bẻ vỡ , gãi dập vắt lấy nước hoặc xay vụn. Mật ong 5-10g , khoảng một thìa cà phê ( 5g ) hay một thìa canh ( 10g ) hấp vào nồi cơm ăn hằng ngày vào lúc 10 giờ sáng hoặc 10 giờ tối ( trước đi ngủ ) hay khi dạ dày rỗng. Bài thuốc này chẳng những làm hết viêm loét dạ dày mà còn giúp thông ứ , hành huyết , … chị em uống liên tục từ 3-6 tháng , da dẻ Vẻ sáng bóng , nước da sáng bóng rất đẹp , Hơn nữa hành kinh đều , máu đỏ , hết đau bụng , đầy hơi: ăn ngủ tốt. Và nhất là không gây béo phì.
Bột nghệ khô 5-10g. Mật ong một thìa cà phê ( 5g ) , nước ấm 100ml pha uống vào lúc đói cũng rất hay.
Ở thị trường có bán viên nghệ mật ong chữa dạ dày cũng rất tốt.